Hurmalı Ramazan SofralarıHurma bir palmiye türü. Ağacı öyle bir ağaç ki tıpkı insan gibi yavruluyor. Sezeryan veya normal doğumla. Bakıcısı eğer bu yavruyu annenin yanına görebileceği bir yakınlığa ekmezse anne küsüyor. Diğer ağaçlardan farklı olarak hurmanın baş tarafı insan gibi budanırsa ağaç tamamen ölüyor.
Geçtiğimiz yıl Büyükada’daki tüm dev palmiyeleri ithallerinden gelen bir böcek sardı ve büyük bir çoğunluğunu kaybettik. Büyükadaa gidenleriniz evlerin önünde kalmış parçalanmış dev gövdeleri görmüşlerdir. İnsana benzeyen bu ağacın insan arzuları ve sabırsızlığı ile ithal edilmesinden gelen telef oluşunu izlemek manidardı.
Ramazan sofaları kurarken hem bu güzel ağaçlarımızın yasını tutmak ve anmak , bir taraftan da bu mucizevi meyvenin yekten yenmesi haricinde nasıl heyecanlı tariflere dönüşebildiğini göstermek istedim.
Tencere Yemeği: Hurmalı Tavuk
Yavaş pişmiş, kemiğinden ayrılan tavukla, hurmanın kattığı bambaşka bir tatlayemeğin bütününü başka bir seviyeye taşıdığı bir tarif bu.
Öncelikle tavukların avcarlaması (marinesi) ile başlayalım. 8 adet bagetin derisini yırtmadan etinden ayırın. Derinin altına, bıçakla 1 cm uzunluğunda kesikler atın. Havanda 5 diş sarımsağı iyice dövün. Üzerine, 1 çorba kaşığı acı biber salçası, 2 çay kaşığı acı toz kırmızı biber, 1 çay kaşığı pul biber, 1 çay kaşığı karabiber, 1 çay kaşığı tuz ve 7 çorba kaşığı zeytinyağı ekleyip iyice karıştırın. Bu kıpkırmızı marinasyonu tavukların özellikle derisinin altına, kesiklerin içine iyice yedirip, masajlayın. Tavukları kapalı bir kapta tercihen 1 gece buzdolabında bekletin. O kadar vaktiniz yoksa bile en az 1 saat bekletmeye çalışın. Acı iyice içlerine işlesin, renkleri kızarsın istiyoruz.
Tavukları beklettikten sonra büyükçe bir döküm tencereyi, yoksa büyükçe bir çömleği ocağın üstüne koyup ısıtmaya başlayın. Isınan tencereye tavukları teker teker yağıyla birlikte yerleştirin ve her tarafları kızarana kadar mühürleyin. Tavuk kırmızı ete göre daha geç renk alır aklınızda bulunsun. Tavuklar mühürlendikten sonra kenara alın ve aynı yağda, 1 cm genişliğinde halkalar halinde doğradığınız 3 adet kırmızı soğanı içine atıp kavurmaya başlayın. 3 küçük boy havucu yine soğan kalınlığında doğrayın ve ekleyin. 3 adet köy biberi ve 2 adet kapya biberi de aynı kalınlıkta doğrayıp tencereye ekleyin. 8 tane kestane mantarını fırçalayarak temizleyin ve ikiye bölün. Mantarları da ekledikten sonra, 1 çorba kaşığı domates salçasını ekleyin. Salçadan sonra 2 silme çorba kaşığı unu da ekleyip, nazikçe karıştırın. Un yemeğin suyunu helmelendirecek. Baharat olarak 2 çay kaşığı pul biber, 2 adet defne yaprağı, 6 tane karanfil, 6 tane yenibahar, 2 çay kaşığı tuz ve 2 çay kaşığı karabiber ekleyin. 3 küp dondurulmuş et suyu ve 700 ml kadar sıcak su ekleyin. Son olarak başrol oyuncusu 8 adet hurmayı da tencereye ekleyin ve kaynadıktan sonra altını kısıp kapağı kapalı şekilde 1 saat kadar pişirin. 1 saatin sonunda hurmalar iyice şişip suya tadını salmış olacaklar. Bagetler çatal değer değmez dağılan yumuşacık lezzetlere dönüşecek. Servis ederken 2 çorba kaşığı ekşi yoğurt ekleyip yemeğin üzerine kıyılmış maydanoz da serperseniz yemeğiniz daha keyifli hale gelecektir.
Oruç Açarken: Hurmalı Pastırmalı Lokmalar
4 adet bütün cevizi elinizle ufaltıp 3-4 dakika tavada kavurun. Ardından altını kapatıp cevizleri biraz soğumaya bırakın. 2 çorba kaşığı keçi büş ve 1 dolu çay kaşığı mavi haşhaşı ezerek karıştırın. Cevizleri de bu harca ekleyip kenarda bekletin. 7-8 tane Medine hurmasının ortasına bıçakla bir çizik atın ve çekirdeklerini çıkarın. Bu tarifte Medine hurması kullanmak önemli. Büyük hurmaların içine peynir doldursanız bile lokmalar fazla tatlı oluyo. Çay kaşığıyla peynirli harcı hurmaların içine doldurun. Kastamonu pastırmasının üzerine 1 yaprak rokayı serin ve ortasına hurmayı koyup sarma sarar gibi etrafına dolayıp bir kürdanla tutturun. Dilerseniz hiç sarmadan pastırma ve rokayı serdikten sonra ortasına hurmayı yerleştirip tek atımlık lokmalar olarak da servis edebilirsiniz. Ramazanda misafirlerinizi hem şaşırtıp hem sevindirecek çok lezzetli bir iftariyelik. Kayseri pastırmasının biraz gölgesinde kalmış ve haksızlığa uğramış Kastamonu pastırmasını da bu tarif sayesinde denerseniz ne mutlu bana.
Pilavsız olmaz: Hurmalı Pilav
Bu tarif bir gün evvelden kalmış pilavı değerlendirmek için birebir. Hem çoğaltıp hem de krallara layık hale getirebiliyorsunuz. Bu tarif tek bir porsiyon için. İki kişi paylaşabilir. Siz misafirinize göre miktarını ayarlayabilirsiniz.
1 avuç çiğ bademi sıcak suda 5 dakika kadar bekletin. Bademleri soyun ve bıçakla uzunlamasına ikiye bölün. Orta boy bir tavada bademleri 1 tatlı kaşığı tereyağıyla birlikte kavurmaya başlayın. Bademler biraz kavrulduktan sonra içine tavla zarından biraz irice doğradığınız 3 tane hurmayı ekleyin ve 2 dakika karıştırın. Tavanın altını kapatıp buzdolabından bir gün evvelden kalmış pilavı, minik minik doğradığınız 2 nohut büyüklüğünde zencefili ve yine ince kıydığınız 6 dal kişniş sapını ekleyin ve soğumaya bırakın.
1 baklava yufkasının üzerine, erittiğiniz 1 tatlı kaşığı tereyağından fırçayla sürün. Üzerine dilerseniz birazcık tuz da serpebilirsiniz. Yufkayı 4 eşit kareye böldükten sonra katları üst üste getirin. Mini kek kalıplarının içini fırçayla yağlayın ve yufkaları ortasına yerleştirin. Ardından içine soğumuş pilavı hafifçe bastırarak doldurun. Kenarlarını ortaya doğru katlayıp kapatın. Üzerine tekrar tereyağı sürüp 180 derecelik fırında 10 dakika orta gözde 5 dakika da fırının en altında pişirin.
Hurmalı Sütlü Kahve
2 su bardağı ılık sütü ve 2 çay kaşığı Türk kahvesini büyükçe bir bardağın içine koyun. İçine çekirdeğini çıkardığınız 4 adet hurmayı da ekleyin. 10-15 dakika, hurma ve kahve kendini bırakıp süte lezzetini verene kadar bekletin. Ardından çok karıştırmadan hurmaları çatalla alın ve mutfak doğrayıcısına koyun. Üzerine sütü de yavaş yavaş dökün. Dibe çökmüş olan tortuyu çok hareket ettirmeden dökün. Böylece kahve tadını vermiş olacak, telve kısmını da büyük ölçüde almamış olacağız. Dilerseniz tülbentten geçirebilirsiniz ama bir kısım kahvenin ağza gelmesini seviyorum. Karışımı 2 dakika çekin. Hurmalar püre olup kaybolup, sütünüz kıvamlanacak. Milkshake hissi veren, çok daha tanıdık ve sağlıklı, sanki içinde muz ve karamel varmışçasına bir tat olacak. Buzlu, buzsuz nefis oluyor. İftardan sonra tatlı ve kahve niyetine içebilirsiniz. Ayrıca hem kan şekerinizi dengeleyen hem de katkısız lezzetli bir içecek olarak her zaman yapabilirsiniz.
