Birkaç haftadır tarif veremediğim için ellerim kaşınıyordu. Bu hafta sevenlerinin tutku ile sevdiği, belki de meyvelerin en şekersizi sayılabilecek, lezzetli “can eriği” aldım, evirdim, çevirdim. Farklı yolculuklara çıkarak, içime çok sinen tarifler çıkardım.
Can erik sevmeyenlerin de tarifleri keyifle okuyabileceğini düşünüyorum çünkü inanılmaz lezzetli ve basit kısır yapmanın ipuçlarını, sevdiğiniz bir meyveyi sezon haricine taşıma fikirlerini, uzakdoğunun hani neye koysanız onu lezzetli yapan soslarıyla yarışabilecek bir tarif yaratabilmenin ipuçlarını da bulabilirsiniz!
Sözü uzatmadan sahneyi can eriğe bırakalım!
Yaz - kış tuzlu erik desem!
İlk turfanda erikten sezon sonu veda edene kadar, o ekşi eriğe tutku ile bağlı olan birçok arkadaşım var. Hatta eriği bu şekilde sevenler genelde dinamik ve ince insanlar oluyor. Bir araştırma yapılsa, bu yönde bir korelasyon çıkacaktır sanırım. İşte onlara, yaptıktan sonra buzdolabında tutabilecekleri ve her kaşığında tuzlu erik yeme tatminini yaşatan çok basit bir tarifim var. Bir nevi yeşil erik sorbe ancak neredeyse içinde hiç şeker olmadan!
500 gr yeşil eriğin çekirdeklerini çıkartın ve katı meyve sıkacağında suyunu sıkın. Çıkan posasıyla, suyunu karıştırın. Diyebilirsiniz ki, Refika ikisini de kullanacaksak neden mufak robotundan geçirmedik? Öyle de kötü olmamakla birlikte, biraz suyunun çıkması ve posanın içinde yüzmesi daha iyi ve lezzetli bir sonuç veriyor. Meyve sıkacağınız yoksa mutfak robotunu çok yüksek devirde, uzun süre çalıştırarak da posayı sulandırabilirsiniz.
Bundan sonrası biraz ağız tadınıza ve yeşil eriği nasıl sevdiğinize göre değişecek. Ben 1 silme çorba kaşığı toz şeker ve 1 çay kaşığı tuz ile kendi ideal dengemi yakaladım. Şeker, kendini çok belli etmeden eriğin tadını yukarı çıkardı. Donduğunda şeker tadının biraz daha azalacağını hesaba katın. Yaparken tuzu ve toz şekeri azar azar ilave edip, karıştırdıktan sonra tatmanızı tavsiye ediyorum. Sevdiğiniz dengeyi yakaladıktan sonra tüm malzemeyi hızlı darbelerle yaklaşık 2 dakika çırpın. Böylelikle içine bol bol hava almış olacak. Bu karışımı arada açıp karıştırabileceğiniz, mümkünse kapaklı bir kaba koyun ve derin dondurucuya alın. Her 30 dakikada bir, iyice kristalleşip, buz haline gelene kadar bu işlemi tekrar edin. Servis ederken 2-3 ufak deniz tuzu veya birkaç parça badem ile sunabilirsiniz.
Serin bir erik tadı ve arada dişe gelen kabuk parçaları sizi çok mutlu edecek!
Erikmania Kısırı - Yeşil Erikli Kısır
Kısır bizim can yoldaşımız! Maddiyatı yüksek olmayan, lezzeti krallara layık olan klasik tarifin farklı versiyonlarını yapmaya bayılıyorum. İlk 6-7 yıl evvel yaptığım tarif kavunlu kısırdı. Hala kalbimdeki yeri ayrıdır. Sonrasında narlı, vişneli, etli versiyonlarını da yaptım ama bunların yanında yeni bir gözdem var. Erikli kısır… Doğruyu söylemek gerekirse ilk denemeye başladığımda heyecanım kadar şüphem de vardı. Ama size gururla söyleyebilirim ki, inanılmaz oluyor.
Bu vesile ile kendi yaratıcılığınızla çeşitlendirebileceğiniz güzel bir kısır tarifi de vermiş olacağım. Bu yıl herkes mutfağa girsin diye kısa yoldan gidip, kısırı kaynar su ile demledik. Biraz daha vaktiniz var ise ılık su ile yoğurmanızı tavsiye etmeden geçemeyeceğim. 400 gr köftelik bulguru bir kaba koyun ve üzerine 400 ml kaynar su ekleyin. Ezdiğiniz 1 diş sarımsağı da ilave edip, karıştırın. Streç film ile kabın üzerini kapatıp, bulgurların demlenmesi için bekletin.
Yıkayıp kuruttuğunuz 1 demet maydanozu, 6 adet yeşil soğanı ve 10 dal naneyi incecik kıyın. 400 gr eriğin çekirdeklerini çıkartın ve iri parçalar halinde (her bir erikten 4-5 parça olacak şekilde) doğrayın. Eriğin ekşi suyu sayesinde, tattığınız her kaşık kısır biraz daha lezzetlenecek.
Demlenen bulgura 1,5 çorba kaşığı domates salçasını, 1 çorba kaşığı biber salçasını, 3 çay kaşığı kimyonu, 2 çay kaşığı karabiberi, 3 çay kaşığı tuzu, 3-4 çorba kaşığı nar ekşisini ve 1,5 çay bardağı zeytinyağını ilave edin. Karıştırarak tüm malzemenin iyice özdeşleşmesini sağlayın. Doğradığınız yeşillikleri ve erikleri de ilave edip, yeşillikleri çok ezmeden karıştırın. Damak tadınıza göre daha fazla nar ekşisi veya tuz ilave edebilirsiniz. Tabii bu tarifte nar ekşisinin ve zeytinyağının kalitesi çok çok önemli. Zeytinyağı çok öne çıkmayan, eriğin tazeliği ile birleşebilen bir tat; nar ekşisi de hakiki Antakya nar ekşisi olunca her şey çok değişiyor.
Yapıp satabileceğiniz Erik Sosu
Erik ekşisi çok güzel ve taze bir ekşi tadı var kendine has, ancak bir nar gibi ekşisi yok. Nesi güzel olabilir diye kafa yorarken, içinde hem ekşilik, hem tatlılık hem de acılık barındırarak hoş bir lezzet oluşturabiliriz diye düşündük. Aklımda, Uzakdoğu’nun “sweet chili” ismi ile ünlenen, neye koysanız güzel olan sosu vardı. Ortaya öyle bir sos çıktı ki, adeta marketten bir kez satın alıp kullandıktan sonra kendinizi durduramayıp, ikinci, üçüncü kez satın alacağınız ve “acaba bunun içinde ne katkılar var?” diye şüphelenip, yine de kendinizi durduramayacağınız lezzette oldu. Hem de yapay bir katkı, tatlandırıcı olmadan. Sos ne kadar dayanacak henüz bilmiyoruz ancak buzdolabında 2-3 ay durabileceğini tahmin etmekteyim. İsterseniz ekmeğin üzerine sürebilirsiniz, patatese banabilirsiniz, etle birlikte soteleyip, çin yemeği misali yiyebilirsiniz.
Bir tencereye, 1250 ml su koyun ve içine çekirdekleriyle 1 kg eriği, kabuğuyla 6 diş sarımsağı ekleyip, helmeleşene kadar pişirin. Suyunu epeyce çekip, yoğunlaşan sostaki erik ve sarımsakları, eriğin çekirdeği ve sarımsağın kabuğu kevgirde kalana kadar iyice ezin. Sarımsak ve erik püresi karışımını tencerede kalan haşlama su ile birleştirin ve bir taşım (yaklaşık 2-3 dakika) kaynatın. Ufak ufak doğradığınız 4 kırmızı acı biberi ilave edip, 1-2 dakika daha kaynatın. 2,5 silme tatlı kaşığı toz şeker, 2,5 silme çay kaşığı tuz ve bir tatlı kaşığı limon suyu ilave edip, karıştırın ve altını kapatın. Sıcakken kavanozladığınız sosunuzu, soğuyunca buzdolabına kaldırın.
Erik soslu nefis tavuk!
İşte bu sosu kullanarak basit ama havalı gözüken, hem de çok lezzetli bir tarif yapmak mümkün. 2 parça tavuk göğsünü parmak kalınlığında şeritler halinde doğrayıp, tuz ve taze çekilmiş karabiberle çeşnilendirin. Geniş bir tavaya, iyice ısınmış 3 çorba kaşığı zeytinyağına tavuk etlerini yayarak atın. İlk 2 dakika hiç dokunmayıp, tavayı sallayarak veya eti hırpalamadan spatula ile karıştırarak, her tarafı karamelize olana kadar pişirin. Hazırladığınız yeşil erik sosundan 4 dolu çorba kaşığı ilave edip biraz karıştırın. Kabaca doğradığınız 3 adet yeşil soğanı da ekleyip, çok ölmeyecek şekilde pişirin. Gerekirse son dakika 1 çorba kaşığı daha erik sosu ekleyin. 2 çorba kaşığı bademinizi ister kavurarak ister çiğ olarak ilave edin. Tüm malzemeleri birbirleriyle kaynaştırın ve hemen servis edin, Eriğin ekşiliği, acısı ve tatlısı ile afiyetle yiyin.
